Doktorantka Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego Izabella Grzyb prowadzi nowatorskie badania mające odpowiedzieć na pytanie, czy osobowość matki, a także przeżywane przez nią lęk i stany depresyjne mogą mieć wpływ na przedwczesny poród.
„Na porody przedwczesne ma wpływ wiele czynników, część z nich nie została jeszcze zbadana. Wydaje się zatem, że poszukiwanie nowych czynników ryzyka może poszerzyć diagnostykę także o inne wymiary, również te psychologiczne i objąć profilaktyką szersze grono ciężarnych” - tłumaczy psycholog Izabella Grzyb, która na Wydziale Nauk o Zdrowiu CM UJ pisze doktorat na ten temat.
Jak wyjaśniła, poród przedwczesny, jest zakończeniem ciąży po 22. i przed 37. tygodniem oraz urodzeniem noworodka o wadze poniżej 2500 gram. Porody przedwczesne stanowią 11% wszystkich urodzeń na świecie. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego, w 2010 roku przedwcześnie urodziło się w Polsce 6% noworodków.
„Co roku na świecie przed 37. tygodniem rodzi się 15 milionów dzieci, z których ponad milion umiera w pierwszych dniach życia, stawiając wcześniactwo i jego powikłania, jako pierwszą przyczynę śmierci w neonatologii i drugą po zapaleniu płuc w pediatrii. Noworodki urodzone przed terminem narażone są na liczne problemy zdrowotne, a ich leczenie w specjalistycznych oddziałach związane jest z olbrzymimi nakładami finansowymi” - powiedziała Izabella Grzyb.
W swoich badaniach, doktorantka szczególnie skupia się na osobowości typu D, tzw. osobowości stresowej (distressed personality). Osoby prezentujące ten typ osobowości wykazują skłonność do depresji, pesymizm, obniżone samopoczucie, skłonność do zamartwiania się, obwiniania, odczuwania napięcia, przeżywania silnych negatywnych emocji.
„Osobowość stresowa początkowo wiązana była głównie z chorobami serca, ale później udowodniono także jej związek ze skłonnością do zapadania na inne schorzenia, zarówno psychiczne jak i somatyczne. W światowych doniesieniach naukowych nie natknęłam się jednak na publikacje na temat związku osobowości typu D z ryzykiem wystąpienia porodu przedwczesnego” - zaznaczyła doktorantka.
„Próba takiej analizy miałaby niewątpliwie nowatorski charakter i nie była dotychczas podejmowana w obszarze perinatologii” - oceniła.
Oprócz osobowości typu D, a także wpływu negatywnych emocji na ryzyko porodu przedwczesnego, doktorantka bada także takie cechy, jak optymizm i nadzieję. Próbuje zbadać, czy pozytywne komponenty osobowości mogą stanowić przeciwwagę i ochronę dla ciąży i płodu.
Badaniem objętych zostało 200 pacjentek Oddziału Patologii Ciąży Szpitala Położniczo-Ginekologicznego Ujastek w Krakowie z objawami zagrażającego porodu przedwczesnego. Pacjentki oprócz skrupulatnego wywiadu położniczego, zostały poddane szeregowi testów psychologicznych. Grupę kontrolną stanowiły pacjentki przyszpitalnej poradni ginekologiczno-położniczej, w ciążach donoszonych.
„Badanie psychologiczne nie ma wpływu na proces leczenia w szpitalu, włączone do niego były tylko te pacjentki, które wyraziły na nie zgodę” - zaznaczyła badaczka.
Jednym z celów podjętych badań, może być stworzenie autorskiego programu interwencji psychologicznych obniżających oddziaływanie negatywnych emocji, które można byłoby prowadzić w szpitalnych oddziałach patologii ciąży wśród ciężarnych zagrożonych ryzykiem przedwczesnego porodu.
Promotorem rozprawy doktorskiej poświęconej roli osobowości typu D i wybranych czynników psychologicznych w etiopatogenezie porodów przedwczesnych jest prof. Józef Krzysztof Gierowski, kierownik Katedry Psychiatrii CM UJ.
