Pytanie nadesłane do redakcji
Jestem w ciąży w 10. tygodniu i jestem alergiczką. Powiedziano mi, że nie mogę przyjmować Calcium, bo działa to źle na łożysko i że mogę dziecko stracić, a wyczytałam w Internecie, że można przyjmować Calcium. Proszę mi powiedzieć, jakie mogą być powikłania po stosowaniu wapnia w ciąży?
Odpowiedziała
prof. dr n. med. Violetta Skrzypulec-Plinta
ginekolog położnik, endokrynolog, seksuolog
Kierownik Katedry Zdrowia Kobiety Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach
Wapń jest podstawowym składnikiem mineralnym organizmu, który współtworzy tkankę kostną. Odpowiednia podaż tego makroelementu u matek, zwłaszcza podczas ciąży i karmiących piersią jest bardzo ważna. Wapń poprawia funkcje metaboliczne, zdrowie kości, funkcjonowanie układu nerwowego i mięśniowego. Całkowite stężenie wapnia zmniejsza się w czasie ciąży, ze względu na wzrost objętości osocza i zwiększenie przesączania kłębuszkowego. Wapń zapobiega również nadciśnieniu tętniczemu, czyli głównej przyczynie stanu przedrzucawkowego. Całkowita zawartość wapnia w organizmie człowieka dorosłego wynosi ok. 1200 g. Minimalne zapotrzebowanie na wapń ocenia się u dorosłych na 800-1000 mg/d. Do 24. rż. zaleca się spożywanie co najmniej 1200 mg/d.
Podstawowym źródłem wapnia dla człowieka jest żywność. W przypadku niedoboru tego pierwiastka, lekarz może zalecić jego suplementację preparatami wapnia.
Należy jednak pamiętać, że preparatów wapnia nie można stosować w przypadku hiperkalcemii (nadmiaru wapnia we krwi), niewydolności nerek, kamicy nerkowej, sarkoidozy czy chorób serca. Nie ma przeciwwskazań do przyjmowania tego preparatu w ciąży, pod warunkiem niedoboru tego pierwiastka w diecie. Nadmierna podaż wapnia może się wiązać z nieprawidłową suplementacją, często prowadzoną bez nadzoru lekarskiego. Również połączenie suplementacji wapnia z dietą bogatą w ten pierwiastek może skutkować powikłaniami. W takim przypadku mogą się pojawić zaburzenia żołądkowo-jelitowe, takie jak wzdęcia, zaparcia, biegunka lub objawy hiperkalcemii, w tym zaburzenia czynności nerek (wielomocz, kamica), osłabienie, zaburzenia orientacji i senność. Należy również pamiętać, że wapń zmniejsza wchłanianie innych minerałów, takich jak żelazo czy cynk.
Uważa się, że nadmiar wapnia może wpływać również na kalcyfikację (zwapnienie) naczyń łożyskowych. Mechanizm tego zjawiska jest jeszcze wciąż badany. Zatem w Pani przypadku należałoby rozważyć, czy terapia dodatkowymi preparatami wapnia przyniesie więcej korzyści czy nie. Warto oznaczyć stężenie wapnia i przeanalizować wynik z ginekologiem prowadzącym ciążę oraz unikać (jeżeli to możliwe) kontaktu z alergenami.
Piśmiennictwo:
Agababov R.M., Abashina T.N., Suzina N.E., Vainshtein M.B., Schwartsburd P.M.: Link between the early calcium deposition in placenta and nanobacterial-like infection. J. Biosci. 2007; 32(6): 1163-1168.Jiang N., Liu Q., Liu L., Yang W.W., Zeng Y.: The effect of calcium channel blockers on prevention of preeclampsia in pregnant women with chronic hypertension. Clin. Exp. Obstet. Gynecol. 2015; 42(1): 79-81.
