Pytanie nadesłane do redakcji
Mam pytanie o cykl owulacyjny. Jak to się dzieje, że mimo działania jednakowej ilości hormonów na obydwa jajniki - komórka powstaje tylko w jednym? Co powoduje blokadę drugiego jajnika? Dziękuję za odpowiedź.
Odpowiedziała
prof. dr n. med. Violetta Skrzypulec-Plinta
ginekolog położnik, endokrynolog, seksuolog
Kierownik Katedry Zdrowia Kobiety Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach
Wytwarzanie komórki jajowej naprzemiennie, raz w jednym, raz w drugim jajniku, nie jest wcale regułą. Faktem jest natomiast, iż najczęściej uwolniona zostaje jedna komórka, a proces ten podlega skomplikowanej regulacji.
W każdym cyklu pobudzonych do wzrostu zostaje nawet około 20 pęcherzyków, w obydwu jajnikach. Zwykle tylko jeden z nich „wygrywa wyścig” - staje się pęcherzykiem dominującym. Ostatecznie dojrzewa i uwalnia oocyt (komórkę jajową), która może zostać zapłodniona przez plemnik. Pozostałe pęcherzyki ulegają atrezji - obumierają. Odpowiadają za to subtelne mechanizmy regulacji hormonalnej.
Nie wiadomo do końca w jaki sposób pęcherzyk staje się dominujący. Wiadomo natomiast, iż w procesie tym znaczącą rolę odgrywają estrogeny. Z jednej strony działają miejscowo, uwrażliwiając pęcherzyk dominujący na działanie FSH (stymulującego jego wzrost hormonu przysadkowego), z drugiej strony na zasadzie ujemnego sprzężenia zwrotnego na poziomie podwzgórza-przysadki - hamują wydzielanie FSH, co powoduje obumarcie innych pęcherzyków.