×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

Jak rozpoznać ciążę?

Dr n. med. Bartłomiej Barczyński
I Katedra i Klinika Ginekologii Onkologicznej i Ginekologii
Uniwersytet Medyczny w Lublinie

Do rozpoznania ciąży upoważnia stwierdzenie tzw. objawów pewnych, do niedawna możliwych do oceny dopiero w drugiej połowie ciąży, tzn. wysłuchania tonów serca płodu, wyczucia części lub ruchów płodu.

SPIS TREŚCI

Zmiany zachodzące w organizmie kobiety od momentu zapłodnienia komórki jajowej są wynikiem działania hormonów wytwarzanych głównie przez jajnik i trofoblast (łożysko), przede wszystkim estrogenów, progesteronu i gonadotropiny łożyskowej.

Rozpoznanie wczesnej ciąży opiera się na stwierdzeniu tzw. objawów przypuszczalnych i prawdopodobnych, które mogą wskazywać na ciążę, ale nie dają 100% pewności.

Do pewnego rozpoznania ciąży upoważnia stwierdzenie tzw. objawów pewnych, do niedawna możliwych do oceny dopiero w drugiej połowie ciąży, tzn. wysłuchania tonów serca płodu, wyczucia części ciała lub ruchów płodu. W erze coraz szerszego zastosowania ultrasonografii w diagnostyce położniczej do pewnych objawów ciąży zaczęto zaliczać również wizualizację pęcherzyka ciążowego, echa zarodka lub płodu w dopochwowym albo przezbrzusznym badaniu ultrasonograficznym (USG).

Przypuszczalne objawy ciąży

Do przypuszczalnych objawów ciąży zalicza się:

  • poranne nudności i wymioty
  • bolesność piersi
  • częste oddawanie moczu
  • zmęczenie, omdlenia
  • niechęć do niektórych pokarmów, używek.

Są to pierwsze objawy, które nasuwają kobiecie podejrzenie, że może być w ciąży. Pojawiają się w pierwszych tygodniach ciąży i są wynikiem działania hormonów płciowych oraz gonadotropiny łożyskowej na układ nerwowy, gruczoły piersiowe i pęcherz moczowy.

Prawdopodobne objawy ciąży

Prawdopodobne objawy ciąży dotyczą klinicznie jawnych i obiektywnych zmian organizmu kobiety. Stwierdzenie ich w badaniu ginekologicznym z dużym prawdopodobieństwem pozwala podejrzewać ciążę, jednak nadal nie upoważnia do jej pewnego potwierdzenia.

Do tych objawów należą:

  • brak miesiączki
  • powiększanie się obwodu brzucha
  • powiększenie piersi
  • podwyższenie podstawowej temperatury ciała
  • rozstępy ciążowe
  • hiperpigmentacja linii pośrodkowej ciała i brodawek sutkowych
  • zmiany w narządzie płciowym: powiększenie i rozpulchnienie macicy (objaw Hegara) oraz zasinienie pochwy i przedsionka pochwy (objaw Labhardta)
  • dodatnie wyniki testów ciążowych

Brak miesiączki – jest wynikiem ujemnego sprzężenia zwrotnego, czyli zahamowania czynności wydzielniczej podwzgórza i przysadki mózgowej na skutek utrzymywania się wysokiego stężenia estrogenów i progesteronu.

Powiększenie się obwodu brzucha – rozpoczyna się już w 12–14 tygodniu ciąży, początkowo w wyniku przemieszczenia jelit przez ciężarną macicę, a następnie - w miarę postępu ciąży - w wyniku jej regularnego wzrostu. Część z powyższych prawdopodobnych objawów ciąży (zmiany w narządzie płciowym) można stwierdzić jedynie po przeprowadzeniu szczegółowego badania ginekologicznego (badanie we wziernikach, badanie dwuręczne).

Testy ciążowe – wszystkie dostępne obecnie testy ciążowe bazują na wykryciu podjednostki beta gonadotropiny kosmówkowej (ß-hCG) we krwi lub moczu kobiety ciężarnej. Nowoczesne testy (paskowe, płytkowe) wykrywają obecność ß-hCG w moczu już po ok. 7 dniach od zapłodnienia, czyli jeszcze przed zatrzymaniem miesiączki. W przypadku wątpliwości klinicznych dodatni lub wątpliwy wynik testu paskowego można zweryfikować oznaczając stężenie ß-hCG w surowicy krwi. Należy pamiętać, że w przypadku niektórych chorób nowotworowych (np. guzów jajnika) oba testy mogą dawać wyniki fałszywie dodatnie.

Pewne objawy ciąży

Do rozpoznania ciąży upoważnia stwierdzenie pewnych objawów ciąży, do których należą:

  • wysłuchanie czynności serca płodu – w zależności od rodzaju i jakości detektora tętna płodu (aparatu kardiotokograficznego) wysłuchanie czynności serca płodu jest możliwe u szczupłych kobiet już od ok. 12–14 tygodnia ciąży, zazwyczaj znajduje uzasadnione zastosowanie od ok. 16. tygodnia ciąży
  • wyczucie części płodu i ruchów płodu – jest możliwe przez lekarza badającego jedynie u szczupłych pacjentek, dopiero od końca II trymestru ciąży (od ok. 24 tygodnia ciąży)
  • stwierdzenie obecności płodu w badaniu USG – pierwszym objawem ultrasonograficznym ciąży jest obecność pęcherzyka ciążowego (GS), czyli pęcherzyka ciążowego wypełnionego hipoechogeniczną treścią, zlokalizowaną w jamie macicy i możliwą do uwidocznienia w badaniu głowicą przezpochwową już w 4 tygodniu ciąży.
    Od około 5 tygodnia ciąży w badaniu USG można uwidocznić echo zarodka i dokonać pomiaru długości ciemieniowo-siedzeniowej zarodka/płodu. Od około 6. tygodnia ciąży (a na dobrej jakości aparatach USG już od 5. tygodnia ciąży) można uwidocznić akcję serca zarodka o średniej częstości 90–120 uderzeń na minutę, co pozwala na rozpoznanie prawidłowo rozwijającej się ciąży. Od ok. 9–10 tygodnia ciąży zarodek staje się płodem, a w badaniu USG można już uwidocznić wyraźne zawiązki kończyn, sznur pępowinowy, pierwsze punkty kostnienia.

07.06.2017
Zobacz także
Wybrane treści dla Ciebie
  • Zakażenie narządów płciowych wirusem opryszczki u kobiet w ciąży
  • Podwyższone ciśnienie tętnicze krwi u kobiet w ciąży
  • Zakażenie parwowirusem B19 w ciąży
  • Znieczulenie do porodu
  • Bakteryjna waginoza w ciąży
  • Toksoplazmoza w ciąży
  • Badania prenatalne
  • Nowotwór złośliwy a ciąża
  • Różyczka u kobiet w ciąży
  • Zakażenie bakterią Chlamydia trachomatis w ciąży
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta