×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

Nadciśnienie tętnicze u ciężarnych

Dr n. med. Andrzej Bacz

Nadciśnienie ciążowe to zwiększone ciśnienie krwi ≥140/90 stwierdzane po raz pierwszy po 20 tygodniu ciąży bez towarzyszącego białkomoczu i powracające do wartości prawidłowych w ciągu 12 tygodni po porodzie. Rozpoznanie ostateczne stawia się po porodzie.

Nadciśnienie ciążowe stwierdza się u 5-6% kobiet w ciąży. Patofizjologia nadciśnienia ciążowego nie jest znana, ale jeśli nie wikła je stan przedrzucakowy, rokowanie dla matki i jej dziecka jest dobre. Mimo to nadciśnienie ciążowe może być zapowiedzią pojawienia się nadciśnienia przewlekłego w dalszych latach życia.

Kobiety z nadciśnieniem ciążowym, u których stwierdzono jeden (lub więcej) czynników wysokiego ryzyka lub dwa (albo więcej) czynników średniego ryzyka wystąpienia stanu przedrzucawkowego (patrz tabela 1) wymagają szczególnego nadzoru i odpowiedniego postępowania. U tych kobiet należy wdrożyć już we wczesnej ciąży (od 12 tygodnia) leczenie kwasem acetylosalicylowym w dawce 75 mg dziennie, gdyż wykazano, że postępowania takie zmniejsza ponad dwukrotnie częstość występowania stanu przedrzucawkowego oraz IUGR9-11.

Opieka w czasie ciąży (wg wytycznych NICE 20104)

Kobiety z nadciśnieniem ciążowym łagodnym i umiarkowanym nie wymagają hospitalizacji i mogą być prowadzone ambulatoryjnie. W przypadku nadciśnienia łagodnego nie stosuje się leczenia przeciwnadciśnieniowego,12 a ciśnienie kontroluje się nie częściej niż raz w tygodniu. W czasie każdej wizyty lekarskiej należy wykonać badanie moczu (białkomocz). Poza innymi badaniami wynikającymi z rutynowej opieki nad kobietą w ciąży nie wykonuje się rozszerzonej diagnostyki laboratoryjnej.

Kobiety z nadciśnieniem umiarkowanym nie wymagają hospitalizacji, ale stosuje się u nich leki obniżające ciśnienie (zwykle jest to metylodopa - alternatywnie labetolol lub nifedypina). U tych kobiet potrzebna jest częstsza kontrola ciśnienia krwi – co najmniej 2 razy w tygodniu oraz ocena białkomoczu. Wykonuje się też inne badania, w tym badanie czynności nerek, elektrolitów, morfologii krwi, transaminaz oraz bilirubiny.

Jeżeli nadciśnienie (łagodne i umiarkowane) rozpoznano przed 34. tygodniem ciąży wykonuje się badania monitorujące stan płodu (ultrasonograficzne ocena wzrostu płodu, ocena objętości płynu owodniowego oraz badanie przepływu krwi w tętnicy pępowinowej).

Pobyt w szpitalu (hospitalizacja) zaleca się tylko w przypadku ciężkiego nadciśnienie (wartości ciśnienia 160/110 mmHg lub większe). W warunkach szpitalnych podaje się leki przeciwnadciśnieniowe, aby utrzymać ciśnienie krwi poniżej 150/80-100 mm Hg. Ciśnienie tętnicze kontroluje się co najmniej 4 razy dziennie. Co tydzień przeprowadza się badania elektrolitów, morfologii krwi, transaminaz, bilirubiny, wskaźników czynności nerek oraz w kierunku białkomoczu. Jeśli leczenie było skuteczne, po wypisaniu ze szpitalu pomiary ciśnienia krwi i białkomoczu wykonuje się dwa razy w tygodniu aż do rozwiązania.

Monitorowanie stanu płodu polega na ultrasonograficznej ocenie wzrostu płodu, objętości płynu owodniowego oraz ocenie przepływu krwi w tętnicy pępowinowej, nie częściej niż co 2 tygodnie. Badanie kardiotokograficzne wykonuje się nie częściej niż raz w tygodniu, chyba że zmniejszyła się aktywność ruchowa płodu, wystąpiło krwawienie z dróg rodnych, pojawiły się dolegliwości bólowe w jamie brzusznej lub pogorszył się ogólny stan zdrowia ciężarnej.

Poród

Zasady dotyczące rozwiązania ciąży są podobne jak w przypadku nadciśnienia przewlekłego. Poród prowadzi się drogami natury, jedynie w przypadku nadciśnienia ciężkiego nie reagującego na wdrożone leczenie konieczne może być operacyjne ukończenie ciąży.

Opieka poporodowa i laktacja

Po porodzie kontynuje się leczenia przeciwnadciśnieniowe, a zmniejszenie dawki leków zależy od stwierdzanych wartości ciśnienia. Ciśnienie krwi kontroluje się codziennie przez pierwsze 2 dni, potem co najmniej raz w kolejnych trzech dniach oraz po zmianach dawki leków. U kobiet z nadciśnieniem ciążowym nie leczonym w czasie ciąży wdraża się terapię po porodzie, jeśli ciśnienia krwi przekracza wartość 150/100 mm Hg.

Zasady bezpiecznego karmienia piersią u kobiet stosujących leki przeciwnadciśnieniowe są podobne jak w przypadku nadciśnienia przewlekłego.

Jeśli konieczne jest kontynuowanie leczenia przeciwnadciśnieniowego po powrocie do domu kontrola lekarska powinna być przeprowadzana raz na 2 tygodnie, a po 6-8 tygodniach od porodu opiekę powinien przejąć specjalista od choroby nadciśnieniowej.

26.05.2017
Zobacz także
  • Stan przedrzucawkowy i rzucawka
  • Nadciśnienie przewlekłe u kobiet w ciąży
  • Podwyższone ciśnienie tętnicze krwi u kobiet w ciąży
Wybrane treści dla Ciebie
  • Zakażenie parwowirusem B19 w ciąży
  • Nadciśnienie przewlekłe u kobiet w ciąży
  • Hemoroidy w ciąży
  • Zmiany skórne w ciąży
  • Nowotwór złośliwy a ciąża
  • Zakażenie narządów płciowych wirusem opryszczki u kobiet w ciąży
  • Bakteryjna waginoza w ciąży
  • Toksoplazmoza w ciąży
  • Stan przedrzucawkowy i rzucawka
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta