Różyczka w ciąży – co grozi dziecku?

Pytanie nadesłane do redakcji

13 tydzień ciąży, mogę mieć różyczkę - czy jest to groźne dla dziecka?

Odpowiedział

dr med. Ernest Kuchar
Klinika Pediatrii i Chorób Zakaźnych
Akademia Medyczna we Wrocławiu

Różyczka w ciąży może być groźną chorobą. Na szczęście przechorowanie różyczki w ciąży jest obecnie bardzo rzadkie, ponieważ większość młodych kobiet przebyła różyczkę w dzieciństwie lub została zaszczepiona. Jeżeli była Pani szczepiona jednoskładnikową szczepionką przeciwko różyczce lub trójskładnikową szczepionką (MMR II, Priorix), ryzyko zachorowania w ciąży jest minimalne. Jest także możliwe, że przechorowała pani różyczkę w dzieciństwie bardzo łagodnie i tego nie pamięta – wówczas jest Pani odporna i chroniona przed zakażeniem.

W opisanej sytuacji proponuję, by szybko wykonała pani test wykrywający swoiste przeciwciała – ich obecność dowodzi przechorowania i odporności. Jeżeli wynik testu będzie ujemny, zachorowanie jest możliwe. Proszę nie martwić się na zapas.

Jeśli nieuodporniona kobieta zachoruje na różyczkę w pierwszych 5 miesiącach ciąży, zwykle dochodzi do przeniesienia zakażenia wirusowego na płód. Ryzyko wystąpienia wad płodu jest największe w pierwszym trymestrze ciąży (do 90% przy zakażeniu do 11 tygodnia, około 33% w 11–12 tygodniu, około 11% w 13–14 tygodniu). Najcięższe wady występują przy zakażeniu w I trymestrze ciąży (uszkodzenie wzroku, słuchu oraz wady serca). Przy różyczce płodowej między 12. a 20. tygodniem ciąży następstwa zdrowotne są zwykle łagodniejsze, najdłużej utrzymuje się ryzyko wystąpienia zaburzeń słuchu. Po 20. tygodniu ciąży nie obserwuje się objawów po urodzeniu.

Jak widać z przedstawionych danych, nigdy nie ma pewności, że dojdzie do zakażenia płodu oraz czy rozwiną się jakikolwiek następstwa zakażenia różyczką. Nawet przy zakażeniu w najbardziej krytycznym okresie (do 11. tygodnia ciąży) ryzyko wynosi 90%, czyli 10% dzieci urodzi się całkowicie zdrowych.